Γράφει ο Σπύρος Καψοκαβάδης, Director, Risk Advisory Services
Από 01.01.2018 τέθηκε σε εφαρμογή το νέο πρότυπο Δ.Π.Χ.Α. 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα» σε αντικατάσταση του Δ.Λ.Π. 39 «Χρηματοοικονομικά Μέσα: Καταχώρηση και Αποτίμηση», το οποίο περιλαμβάνει τρεις βασικούς άξονες: α) Κατάταξη και Επιμέτρηση, β) Απομείωση και γ) Λογιστική Αντιστάθμισης. Το νέο πρότυπο απαιτεί την αναγνώριση αναμενόμενων ζημιών έναντι πιστωτικού κινδύνου αντί ζημιών που έχουν πραγματοποιηθεί. Άρα ουσιαστικά το νέο πρότυπο εισάγει την αρχή διαχείρισης κινδύνων με άμεση και πραγματική επίδραση στις οικονομικές καταστάσεις. Στο πεδίο εφαρμογής του προτύπου, εμπίπτουν και οι Εμπορικές Απαιτήσεις, όπου προβλέπεται και η υιοθέτηση απλοποιημένων προσεγγίσεων, όπως για παράδειγμα η χρήση ενός Provision Matrix.
Η εφαρμογή του προτύπου έδινε τη δυνατότητα είτε αναπροσαρμογής των συγκριτικών στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων είτε την αναγνώριση τυχόν διαφορών στο υπόλοιπο έναρξης των κερδών εις νέον κατά την 1 Ιανουαρίου 2018. Η επισκόπηση των οικονομικών καταστάσεων 12 εκ των μεγαλύτερων από πλευράς κεφαλαιοποίησης εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών Εταιρειών (εξαιρουμένων των Τραπεζών), ανέδειξε ότι όλες οι Εταιρείες επέλεξαν να αναγνωρίσουν τυχόν διαφορές ανάμεσα στην προηγούμενη λογιστική αξία και τη νέα λογιστική αξία στο υπόλοιπο έναρξης των κερδών εις νέον κατά την 1 Ιανουαρίου 2018. Η επίδραση στη καθαρή θέση από την εφαρμογή του Δ.Π.Χ.Α. για τις εν λόγω εταιρείες ήταν της τάξης του 0,71% (σταθμισμένος μέσος όρος), ενώ η εφαρμογή του προτύπου στις εμπορικές απαιτήσεις είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση των προβλέψεων έναντι πιστωτικού κινδύνου κατά περίπου 2% (σταθμισμένος μέσος όρος).
Η εφαρμογή του προτύπου, πέραν της κανονιστικής υποχρέωσης, μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο διαχείρισης κινδύνων, αφού στο εφεξής οποιαδήποτε μεταβολή της πρόβλεψης θα μπορεί να εξηγηθεί είτε από μεταβολή των πωλήσεων με πίστωση, είτε από αλλαγή της πιστωτικής πολιτικής των εταιρειών, είτε από μεταβολή στα χαρακτηριστικά πιστωτικού κινδύνου των πελατών, είτε από συνδυασμό όλων αυτών. Παράλληλα, οι εταιρείες μπορούν να αναπτύξουν εργαλεία ώστε να έχουν καλύτερη εικόνα της συγκέντρωσης του πιστωτικού κινδύνου αλλά και καλύτερης εκτίμησης του χρηματοοικονομικού κόστους που συνδέεται με την παροχή πίστωσης στους πελάτες τους.