Γράφει ο Παναγιώτης Αλαμάνος, Διευθύνων Σύμβουλος, ΣΟΛ Crowe για την ειδική έκδοση «100 Χρόνια Ναυτεμπορική»
Το 2023 αποτέλεσε ένα έτος που χαρακτηρίστηκε από σχετικά υψηλή αβεβαιότητα στο διεθνές περιβάλλον λόγω των αρνητικών γεωπολιτικών εξελίξεων, αυξάνοντας σε μεγάλο βαθμό τους κινδύνους για την ευρωπαϊκή οικονομία. Επιπρόσθετα, η διατήρηση του υψηλού πληθωρισμού και η στροφή της νομισματικής πολιτικής προς μια περισσότερο αυστηρή κατεύθυνση, ανέκοψαν τον ρυθμό ανάπτυξης της ευρωπαϊκής οικονομίας, δημιουργώντας εκ των πραγμάτων μια περισσότερο αρνητική παρά θετική συγκυρία.
Σε αυτό το περιβάλλον, η ελληνική οικονομία επέδειξε ιδιαίτερη ανθεκτικότητα, καταγράφοντας το 2023 έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ανοδική πορεία της πιστοποιείται από την πρώτη θέση που κατέλαβε, για δεύτερη συνεχή χρονιά, μεταξύ 35 κρατών στη βελτίωση των επιδόσεών της σε πέντε οικονομικούς και χρηματοοικονομικούς δείκτες.
Ωστόσο, το ζητούμενο για την ελληνική οικονομία είναι η δημιουργία των σταθερών βάσεων εκείνων που θα εντείνουν την ανθεκτικότητά της, τόσο στις εξωτερικές κρίσεις και διακυμάνσεις της παγκόσμιας οικονομίας όσο και σε αντίστοιχες εσωτερικές, έτσι ώστε η ανάπτυξη να αποκτήσει σημαντικά στοιχεία βιωσιμότητας.
Για να το επιτύχει αυτό καλείται να διαχειριστεί θετικά τις προϋποθέσεις ανάπτυξης μέσα από επενδύσεις σε τομείς όπως οι μεταφορές και η ενέργεια, τις μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και τη διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας, καθώς και να στηρίξει την ουσιαστική βελτίωση της εκπαίδευσης και της έρευνας για την παραγωγή και παροχή καινοτόμων υπηρεσιών και προϊόντων. Επιπλέον χρειάζεται να υποστηρίξει και να επιταχύνει τον μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, οι οποίες εκ των πραγμάτων ορίζουν σε μεγάλο βαθμό, την ικανότητά της να καταγράφει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Για να είναι ανταγωνιστικές οι ελληνικές επιχειρήσεις, δημιουργώντας προοπτικές ανάπτυξης, πρέπει και αυτές με τη σειρά τους να επενδύσουν στην έρευνα για τη δημιουργία καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών, ενσωματώνοντας σύγχρονες τεχνολογίες και επιτυγχάνοντας την ψηφιακή τους μετάβαση. Επίσης, καλούνται να ενισχύσουν την κατάρτιση του προσωπικού τους, διατηρώντας τα ταλέντα και προσελκύοντας νέα, την βελτίωση των διαδικασιών εργασίας και την υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών σε όλα τα επίπεδα της επιχείρησης, καθώς και την ανάπτυξη συνεργασιών και συνεργειών με άλλες επιχειρήσεις, ερευνητικά ιδρύματα και τον δημόσιο τομέα. Σε κάθε περίπτωση, είναι αναγκαίο για τις ελληνικές επιχειρήσεις σήμερα να πραγματοποιήσουν τις δικές τους δομικές αλλαγές και σε πολλές περιπτώσεις αλλαγές στην ίδια την κουλτούρα τους.
Βασικοί πυλώνες σε αυτή την προσπάθεια, συνδυαστικά με την υλοποίηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, θα αποτελέσουν οι αυξημένοι πόροι χρηματοδότησης και στήριξης, αποτέλεσμα της ανάκτησης επενδυτικής βαθμίδας και της εξασφάλισης επιπλέον πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Στον τουρισμό, η δυναμική που αναπτύχθηκε το 2023, αναμένεται να αποτελέσει τη βάση και για το 2024, με τη συμβολή των τουριστικών εισπράξεων να δημιουργεί πολλαπλά οφέλη για την ελληνική οικονομία, τόσο σε επίπεδο μακροοικονομικών στοιχείων όσο και σε επίπεδο ιδιωτικής κατανάλωσης. Παρά τους κινδύνους και τις προκλήσεις που διατηρούνται για τον ελληνικό τουρισμό, όπως η μεγαλύτερη γεωγραφική διασπορά του εισερχόμενου τουρισμού, η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, η έλλειψη υποδομών και η δυσκολία κάλυψης θέσεων εργασίας, οι προοπτικές παραμένουν ιδιαίτερα θετικές.