O νέος Αναπτυξιακός νόμος και η διαδικασία ελέγχου των επενδυτικών σχεδίων. Πώς επιταχύνεται η διαδικασία καταβολής της ενίσχυσης ή χρήσης της ωφέλειας της φοροαπαλλαγής;

Γράφει ο Γρηγόρης Τσαραμανίδης, Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής, Μέλος Δ.Σ., ΣΟΛ Crowe

Η ανάπτυξη μέσω των επενδύσεων συνεχίζει και σήμερα να παραμένει ο κύριος στόχος του Υπουργείου Ανάπτυξης. Σε αυτό το πλαίσιο ψηφίστηκε πρόσφατα ο Ν.4864/21 (ΦΕΚ 237/02.12.2021), ο οποίος τροποποίησε τον Ν.4399/16 με στόχο να μειωθεί σημαντικά ο χρόνος που χρειάζεται, για να συσταθούν οι επιτροπές και να διεξαχθούν οι έλεγχοι προκειμένου να εγκριθούν και να πιστοποιηθούν τα επενδυτικά σχέδια.

Στα τέλη του 2019, το κράτος, αντιδρώντας στο πρόβλημα των μεγάλων καθυστερήσεων που υπήρχαν κατά την διαδικασία ελέγχου και πιστοποίησης των επενδύσεων, έδωσε τη δυνατότητα στους φορείς επενδυτικών σχεδίων να επιλέξουν προαιρετικά Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τη διενέργεια του ελέγχου για την πιστοποίηση της ολοκλήρωσης και της έναρξης παραγωγικής λειτουργίας των επενδυτικών σχεδίων. Σκοπός της συγκεκριμένης παρέμβασης ήταν η γρηγορότερη είσπραξη των δικαιούμενων επιδοτήσεων και της χρήσης της ωφέλειας της φοροαπαλλαγής μέσω του σχηματισμού αφορολόγητου αποθεματικού από τα κέρδη των εταιριών.

Με το νέο νόμο Ν.4864/21 ενισχύεται ο παραπάνω στόχος, αφού για πρώτη φορά και για επενδυτικά σχέδια ύψους άνω του ποσού των επτακοσίων χιλιάδων (700.000) ευρώ, η διενέργεια ελέγχου θα πραγματοποιείται υποχρεωτικά από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή, ο οποίος θα πιστοποιεί το πενήντα τοις εκατό (50%) ή το εξήντα πέντε τοις εκατό (65%) του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου του επενδυτικού σχεδίου ή της ολοκλήρωσης (100%) και έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης.

Κατά τη διαδικασία κατά την οποία ο φορέας της επένδυσης επιθυμεί να λάβει ποσό που ανέρχεται μέχρι το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) της εγκεκριμένης επιχορήγησης, ο Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής με δηλωτική πράξη ορθότητας πιστοποιεί τα δικαιολογητικά υλοποίησης. Η απόφαση της διοίκησης εκδίδεται εντός είκοσι (20) ημερών από την υποβολή του σχετικού αιτήματος. Όσον αφορά τον έλεγχο της επενδυτικής πρότασης και εφόσον αυτή συμπεριλαμβάνει δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης, ο νέος νόμος ορίζει τον Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή ή εμπειρογνώμονα από το Μητρώο Πιστοποιητών Αξιολογητών (ΜΠΑ) ως υπεύθυνο ελέγχου.

Σημαντική παρέμβαση της νέας νομοθεσίας, με στόχο τη μείωση του χρόνου τελικής έγκρισης των επενδυτικών σχεδίων, είναι ότι για πρώτη φορά δίνεται σε Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές ο έλεγχος της αξιολόγησης των επενδυτικών σχεδίων σε περιπτώσεις καθυστερήσεων από πλευράς του Δημοσίου. Συγκεκριμένα, όταν η διάρκεια του χρόνου ελέγχου των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης των επενδυτικών σχεδίων από την Επιτροπή Αξιολόγησης σε καθεστώς ενίσχυσης υπερβαίνει σε συγκριτική αξιολόγηση τις σαράντα πέντε (45) ημέρες από την ημερομηνία έκδοσης της διαπιστωτικής πράξης περί έναρξης της διαδικασίας αξιολόγησης, ή σε άμεση αξιολόγηση τις τριάντα (30) ημέρες από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής, ο έλεγχος ανατίθεται, με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, σε ανεξάρτητο Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή ο οποίος οφείλει το αργότερο εντός δέκα (10) ημερών να ολοκληρώσει τον έλεγχο των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης. Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων ορίζονται ο αριθμός, ο τρόπος, τα κριτήρια, οι προϋποθέσεις και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή της ανάθεσης της αξιολόγησης σε ανεξάρτητο Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή από το Μητρώο Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών.

Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα 3329/1955 με το οποίο καθιερώθηκε ο ελεγκτικός θεσμός στην χώρα μας, το έργο των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών καθορίζεται ρητά ως δημόσιο λειτούργημα. Ο ρόλος τους είναι σήμερα περισσότερο επίκαιρος από ποτέ, δεδομένου ότι η ενσωμάτωσή τους στη διαδικασία ελέγχου των αναπτυξιακών σχεδίων μπορεί να είναι καταλυτική στην επιτάχυνση της υλοποίησης έργων, ζωτικών για την ελληνική οικονομία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η καθιέρωση του φορολογικού πιστοποιητικού και η ενσωμάτωση της εργασίας των ανεξάρτητων Ορκωτών Ελεγκτών συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στην συντόμευση και βελτίωση των φορολογικών ελέγχων. Τα οφέλη για το κράτος όπως έχουν παρουσιαστεί στο παρελθόν από την Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης (ΕΛΤΕ) είναι πολλαπλά και σημαντικά αφού οι εταιρίες φαίνεται να έχουν συμμορφωθεί σε μεγάλο βαθμό αλλά και σε “πραγματικό χρόνο” στις υποδείξεις και διορθώσεις των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών, ενώ το κράτος έχει αυξήσει τα έσοδά του.