Η λογιστική για τα ασφαλιστήρια συµβόλαια

Γράφει ο Δρ. Σταμάτης Δρίτσας

Το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (ΣΔΛΠ), αντιλαμβάνεται ότι ο ασφαλιστικός κλάδος αποτελεί έναν ιδιαίτερα νευραλγικό τομέα στην παγκόσμια οικονομία. Αυτό οφείλεται μεταξύ των άλλων στην πολυπλοκότητα και τις συσχετίσεις στη διαχείριση κινδύνων, και ειδικότερα του ασφαλιστικού και του χρηματοοικονομικού, το ύψος των μακροπρόθεσμων επενδύσεων σε στοιχεία ενεργητικού και το αυστηρό πλαίσιο εποπτείας λειτουργίας των ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών επιχειρήσεων διεθνώς.

Με το ΔΠΧΑ 17, «Ασφαλιστήρια Συμβόλαια», το  Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (ΣΔΛΠ) φιλοδοξεί να πετύχει μία περισσότερο ακριβή και ουσιώδη απεικόνιση στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις, των οικονομικών γεγονότων και φαινομένων, τα οποία σχετίζονται με την έκδοση και διαχείριση των ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών συμβολαίων, καθώς και των επενδυτικών συμβολαίων με χαρακτηριστικά προαιρετικής συμμετοχής, ασφαλιστικών επιχειρήσεων οι οποίες εκδίδουν και ασφαλιστήρια συμβόλαια.

Το ΔΠΧΑ 17 έρχεται να αντικαταστήσει το ισχύον ΔΠΧΑ 4. Σύμφωνα με το υφιστάμενο πρότυπο, οι ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να λογιστικοποιούν τα ασφαλιστήρια συμβόλαια που εκδίδουν διαφορετικά, ακόμη και όταν αυτά είναι παρόμοια. Επιπρόσθετα, με την ισχύουσα λογιστική πολιτική, διάφορες ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές επιχειρήσεις, δεν παρουσιάζουν τελικά στις χρηματοοικονομικές τους καταστάσεις τις επικαιροποιημένες αξίες των ασφαλιστικών τους υποχρεώσεων, έτσι ώστε αυτές να αντανακλούν τις μεταβολές του οικονομικού περιβάλλοντος, όπως αυτές που οφείλονται στις μεταβολές των επιτοκίων και των κινδύνων. Τέλος, με το ΔΠΧΑ 4 δεν επιτυγχάνεται και ο απαιτούμενος βαθμός σύγκλισης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων με τις εποπτικές καταστάσεις που οφείλουν να συντάσσουν οι ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές επιχειρήσεις, σύμφωνα με τις απαιτήσεις για του κανονιστικού πλαισίου «Φερεγγυότητα ΙΙ».

Το ΔΠΧΑ 17, διορθώνει πολλές από τις παραπάνω αδυναμίες και απαιτεί από τους εκδότες των ασφαλιστικών και αντασφαλιστήκαν συμβολαίων να απεικονίζουν στις χρηματοοικονομικές τους καταστάσεις τις μεταβολές του οικονομικού περιβάλλοντος σε κάθε ημερομηνία ισολογισμού και με ακρίβεια. Επίσης, με το νέο πρότυπο, το οποίο προβλέπεται να έχει εφαρμογή από την 1/1/2022, θα παρέχονται περισσότερες και υψηλότερης ποιότητας πληροφορίες σχετικά με την τρέχουσα και τη μελλοντική κερδοφορία των ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών επιχειρήσεων. Επιπλέον, επιτυγχάνεται και σημαντικού βαθμού σύγκλιση με τις απαιτήσεις του εποπτικού πλαισίου «Φερεγγυότητα ΙΙ».

Το ΣΔΛΠ προσδοκά ότι, με την εφαρμογή του νέου ΔΠΧΑ 17, θα επιτευχθεί σημαντικού βαθμού συγκρισιμότητα μεταξύ των ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών εταιρειών διεθνώς και θα βελτιωθεί σημαντικά η παρεχόμενη από αυτές χρηματοοικονομική πληροφόρηση.

Ενημερωτικό Δελτίο Ιουλίου – Αυγούστου 2019

Διαβάστε στο τεύχος Ιουλίου και Αυγούστου, το άρθρο του Γεώργιου Λαζαρίδη για τις “Αλλαγές στην ωφέλεια της φορολογικής απαλλαγής του Ν. 3908/2011, καθώς και απαντήσεις της Φορολογικής Επιτροπής και του Τεχνικού Γραφείου. 

Δείτε περισσότερα εδώ.

Αρχή διαχείρισης κινδύνων και οικονοµικές καταστάσεις

Γράφει ο Σπύρος Καψοκαβάδης, Director, Risk Advisory Services

Από 01.01.2018 τέθηκε σε εφαρμογή το νέο πρότυπο Δ.Π.Χ.Α. 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα» σε αντικατάσταση του Δ.Λ.Π. 39 «Χρηματοοικονομικά Μέσα: Καταχώρηση και Αποτίμηση», το οποίο περιλαμβάνει τρεις βασικούς άξονες: α) Κατάταξη και Επιμέτρηση, β) Απομείωση και γ) Λογιστική Αντιστάθμισης. Το νέο πρότυπο απαιτεί την αναγνώριση αναμενόμενων ζημιών έναντι πιστωτικού κινδύνου αντί ζημιών που έχουν πραγματοποιηθεί. Άρα ουσιαστικά το νέο πρότυπο εισάγει την αρχή διαχείρισης κινδύνων με άμεση και πραγματική επίδραση στις οικονομικές καταστάσεις. Στο πεδίο εφαρμογής του προτύπου, εμπίπτουν και οι Εμπορικές Απαιτήσεις, όπου προβλέπεται και η υιοθέτηση απλοποιημένων προσεγγίσεων, όπως για παράδειγμα η χρήση ενός Provision Matrix.

Η εφαρμογή του προτύπου έδινε τη δυνατότητα είτε αναπροσαρμογής των συγκριτικών στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων είτε την αναγνώριση τυχόν διαφορών στο υπόλοιπο έναρξης των κερδών εις νέον κατά την 1 Ιανουαρίου 2018. Η επισκόπηση των οικονομικών καταστάσεων 12 εκ των μεγαλύτερων από πλευράς κεφαλαιοποίησης εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών Εταιρειών (εξαιρουμένων των Τραπεζών), ανέδειξε ότι όλες οι Εταιρείες επέλεξαν να αναγνωρίσουν τυχόν διαφορές ανάμεσα στην προηγούμενη λογιστική αξία και τη νέα λογιστική αξία στο υπόλοιπο έναρξης των κερδών εις νέον κατά την 1 Ιανουαρίου 2018. Η επίδραση στη καθαρή θέση από την εφαρμογή του Δ.Π.Χ.Α. για τις εν λόγω εταιρείες ήταν της τάξης του 0,71% (σταθμισμένος μέσος όρος), ενώ η εφαρμογή του προτύπου στις εμπορικές απαιτήσεις είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση των προβλέψεων έναντι πιστωτικού κινδύνου κατά περίπου 2% (σταθμισμένος μέσος όρος).

Η εφαρμογή του προτύπου, πέραν της κανονιστικής υποχρέωσης, μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο διαχείρισης κινδύνων, αφού στο εφεξής οποιαδήποτε μεταβολή της πρόβλεψης θα μπορεί να εξηγηθεί είτε από μεταβολή των πωλήσεων με πίστωση, είτε από αλλαγή της πιστωτικής πολιτικής των εταιρειών, είτε από μεταβολή στα χαρακτηριστικά πιστωτικού κινδύνου των πελατών, είτε από συνδυασμό όλων αυτών. Παράλληλα, οι εταιρείες μπορούν να αναπτύξουν εργαλεία ώστε να έχουν καλύτερη εικόνα της συγκέντρωσης του πιστωτικού κινδύνου αλλά και καλύτερης εκτίμησης του χρηματοοικονομικού κόστους που συνδέεται με την παροχή πίστωσης στους πελάτες τους.