Άρθρο του Παναγιώτη Αλαμάνου, Διευθύνοντος Συμβούλου, ΣΟΛ Crowe, στο CEO Initiative Book 2022, Δεκέμβριος 2022.
Oι εταιρείες στην Ελλάδα έχουν αναπροσαρμόσει τη στρατηγική τους με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη αλλά η αγορά απέχει από το να χαρακτηριστεί ώριμη. Υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές στον τρόπο προσέγγισης ανάμεσα σε μεγάλες και μικρές εταιρείες, εισηγμένες στο Χρηματιστήριο και μη εισηγμένες, ελληνικές και ξένες. Για παράδειγμα οι εισηγμένες εταιρείες, εκ των συνθηκών -λόγω των απαιτήσεων των ρυθμιστικών αρχών- προσεγγίζουν πιο ουσιαστικά τα θέματα βιωσιμότητας. Σχεδιάζουν επίσης στρατηγική σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα κι έχουν καλύτερη ορατότητα στο διεθνές περιβάλλον συγκριτικά με τις μικρότερες, οι οποίες σε συνέχεια των δοκιμασιών από τις αλλεπάλληλες κρίσεις των τελευταίων ετών και τις επιπτώσεις τους στα οικονομικά τους μεγέθη έχουν στραφεί σε στρατηγικές κυρίως βραχυπρόθεσμου ορίζοντα.
Διαφορές, επίσης, υπάρχουν ανάμεσα στις ελληνικές εταιρείες και σε εταιρείες στη Βόρεια Ευρώπη ή στη Βόρεια Αμερική, χώρες στις οποίες καλλιεργείται κουλτούρα βιωσιμότητας ενώ ισχύουν και απαιτήσεις από τις τοπικές αρχές ώστε οι εταιρείες να είναι πιο ενεργές στο ρόλο τους ως «εταιρικού πολίτη».
Παρόλα αυτά, γίνονται βήματα και στην Ελλάδα, ειδικά τα τελευταία 1-2 χρόνια, αν και εντοπίζονται κυρίως από την πλευρά των εισηγμένων εταιρειών. Στην πρόοδο που σημειώνεται βοηθά τόσο το γεγονός ότι η χώρα έχει αναπτύξει μεγαλύτερη εξωστρέφεια όσο και η συμπεριφορά των θεσμικών επενδυτών στα θέματα βιώσιμης ανάπτυξης και ΕSG, δεδομένου ότι απαιτούν από τις επιχειρήσεις εστίαση σε δείκτες μέτρησης, αναφορές και πράσινες πιστοποιήσεις προκειμένου να προχωρήσουν σε επενδύσεις. Εξάλλου, έχουν θεσπιστεί απαιτήσεις στο πλαίσιο των νέων ευρωπαϊκών νομοθεσιών όπως οι κανονισμοί SFDR και Taxonomy ενώ προς την ίδια κατεύθυνση λειτουργούν χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Σήμερα, οι επιχειρήσεις έχουν ανάγκη από εξειδικευμένες υπηρεσίες που θα τις βοηθήσουν να σχεδιάσουν και να επιταχύνουν στο δρόμο για την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξη και στον αναγκαίο μετασχηματισμό τους. Οι συμβουλευτικές υπηρεσίες έχουν ενεργό ρόλο στη δημιουργία και την υλοποίηση αναπτυξιακών στρατηγικών και μετασχηματισμού. Από την εμπειρία που έχει συσσωρεύσει η ΣΟΛ Crowe, με υπηρεσίες τεχνολογίας, ανθρώπινου δυναμικού και εταιρικής διακυβέρνησης, συμπεραίνεται ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν αντιληφθεί την πρόκληση. Οι αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης θα πρέπει να αποτελούν μέρος της λειτουργίας και των προτεραιοτήτων τους.
Προσφέροντας υπηρεσίες σε περισσότερες από 4.000 επιχειρήσεις ετησίως και διατηρώντας ενεργό πελατολόγιο σχεδόν στο σύνολο των κλάδων της ελληνικής αγοράς, βλέπουμε ότι υπάρχουν διαφορετικές ανάγκες αλλά και διαφοροποιήσεις στον τρόπο που οι επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται και ενσωματώνουν τη βιωσιμότητα.
Υπάρχουν για παράδειγμα εταιρείες που βλέπουν τη βιωσιμότητα ως ένα μέσο άσκησης δημοσίων σχέσεων, οι οποίες επιδιώκουν να δημοσιεύσουν μια αναφορά για να δηλώσουν παρών σε μια τάση της εποχής προσεγγίζοντας τη βιωσιμότητα ως μόδα. Αυτές οι εταιρείες είναι εκτός της προσοχής μας. Εστιάζουμε στις εταιρείες που προσεγγίζουν με σοβαρότητα τον τομέα της βιωσιμότητας. Κι εδώ έχουμε δύο κατηγορίες: εταιρείες που θα αναδείξουν το θέμα του sustainability εξαρχής στα σχέδιά τους και στην επιχειρησιακή τους συμπεριφορά και αυτές που θα το κάνουν εκ των υστέρων. Διαπιστώνουμε ότι εταιρείες που εξ αρχής προσεγγίζουν μέσω των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης προμηθευτές, λιανεμπόρους ή άλλους κρίκους της εφοδιαστικής τους αλυσίδας έχουν καλύτερα αποτελέσματα από τις παραδοσιακές εταιρείες που τείνουν να περιορίζουν το θέμα βιωσιμότητα. Υπάρχει, όμως, και οικονομικό όφελος όταν μια εταιρεία υιοθετεί μια ολιστική προσέγγιση, αν και δεν πρόκειται για μια εύκολη υπόθεση. Απαιτούνται μετρήσεις και έλεγχος από τη στιγμή που ένα προϊόν θα έρθει από τον προμηθευτή μέχρι την τελική του πώληση. Μακροπρόθεσμα, αυτή είναι η πρακτική που αποδίδει. Οι επιχειρήσεις δεν πρέπει να βλέπουν τη βιωσιμότητα απλώς ως μια ρυθμιστική απαίτηση.